Trokanterik Bursit
Trokanterik Bursit (Kalça Bursiti):
Her eklemde olduğu gibi kalça eklemi çevresinde de içi sıvı dolu kesecikler yani bursalar bulunur. Bursaların görevi ekleme gelen darbeleri emerek eklemi travmaya karşı korumaktır. Normalde kağıt kalınlığında olan bursa yapıları, bir nedenle fonksiyonları bozulmaya başladığında iltihaplanıp şişerek kalınlaşıp büyüyüp ağrı oluşturmaya başlarlar. Kalça ekleminde iki büyük bursa vardır. Bunlardan birisi trokanterik bursadır. Diğeri kalçanın daha derininde olan iliopsoas bursasıdır.Trokanterik bursa, uyluk kemiğinin kalça eklemine yakın bölümündeki trokanter majör adlı kemik yapısının dış kısmında bulunur. Trokanterik bursa, Gluteus maximus adlı kalça kası ile iliotibial bantın arasında konumlanmıştır. Tam buraya Gluteus medius adlı kasın tendonu yapışır. Bazen tendinozis ya da tendon yırtıkları gibi Gluteus medius tendonunun hastalıklarında ağrı aynı yerde olup, trokanterik bursit ile karışır. (bakınız büyük trokanter ağrı sendromu)
Nedenleri:
Trokanterik bursit, kalça bursası olarak adlandırılan sıvı dolu bir kesenin iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Bu iltihaplanma, çeşitli nedenlerle meydana gelebilir. İşte trokanterik bursitin başlıca nedenleri:
- Sürekli Sürtünme: En yaygın nedenlerden biri, kalça eklemindeki sürekli sürtünmedir. Kalça ekleminin üzerindeki kasların ve bağların aşırı kullanımı veya uzun süre hareketsiz kalmak, bursanın tahriş olmasına ve iltihaplanmasına neden olabilir. Özellikle sporcular, koşucular ve bisikletçiler gibi düzenli olarak kalça bursasına baskı uygulayan kişiler risk altındadır.
- Kas Zayıflığı: Çevreleyen kasların zayıf olması, bursanın fazla stres altında kalmasına yol açabilir. Bu kaslar, kalça bursasının koruyucu etkisini azaltabilir. Kasların yetersiz destek sağlamadığı durumlarda, bursa daha fazla sürtünmeye maruz kalır.
- Travma veya Yaralanma: Kalça bölgesine gelen travma, darbe veya yaralanma, bursanın zarar görmesine ve iltihaplanmasına neden olabilir. Özellikle kalça bölgesine darbeler, düşmeler veya yaralanmalar, bursit riskini artırabilir.
- Aşırı Egzersiz: Aşırı egzersiz yapmak veya tekrarlayan hareketler gerçekleştirmek, kalça bursasına fazla stres uygulayarak iltihaplanmaya neden olabilir. Özellikle sporcularda ve aktif bireylerde, bu tip aşırı aktiviteler trokanterik bursitin ortaya çıkma olasılığını artırabilir.
- Enfeksiyonlar: Nadir durumlarda, kalça bursası iltihaplanmasının nedeni enfeksiyon olabilir. Bakteriyel veya diğer enfeksiyonlar, bursanın içine girdiğinde iltihaplanmaya yol açabilir.
- Metabolik Sorunlar: Metabolik bozukluklar, özellikle gut hastalığı, bazen bursit riskini artırabilir. Bu tür metabolik sorunlar vücutta ürik asit birikmesine neden olabilir, bu da bursanın iltihaplanmasına yol açabilir.
Trokanterik bursit, farklı nedenlere bağlı olarak gelişebilir ve her bireyde farklı olabilir. Tedavi planı, bursitin nedenine göre belirlenir ve semptomları hafifletmeyi amaçlar.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Trokanterik bursit, tanı ve tedavi aşamalarında özenli bir yaklaşım gerektiren bir durumdur. İltihaplanmanın nedeni belirlendikten sonra uygun tedavi planı oluşturulmalıdır. İşte trokanterik bursitin tanı ve tedavi yöntemleri:
Tanı Yöntemleri:
- Fizik Muayene: Bir sağlık profesyoneli, hastanın semptomlarını ve kalça bölgesini muayene eder. Ağrının yerini, şiddetini ve yayılma şeklini değerlendirir. Muayene sırasında, bursanın üzerine baskı yaparak ağrının artıp artmadığını kontrol edebilir.
- Radyolojik Görüntüleme: Tanıda radyolojik görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. X-ışını (röntgen), bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG), kalça bursasının yapısını ve olası deformiteleri gösterir.
- Aspirasyon: Bursanın içinde biriken fazla sıvıyı çıkarmak için iğne aspirasyonu yapılabilir. Bu işlem, bursa sıvı birikiminin enfeksiyon veya diğer sorunlar nedeniyle olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.
Tedavi Seçenekleri:
Trokanterik bursitin tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- İlaçlar: Ağrıyı ve iltihaplanmayı azaltmak için ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
- Fiziksel Terapi: Fiziksel terapi programları, kasları güçlendirmeyi, esnekliği artırmayı ve ağrıyı azaltmayı hedefler. Bu terapi, bursanın tahrişini azaltabilir.
- Kortikosteroid Enjeksiyonları: Steroid enjeksiyonları, bursanın iltihaplanmasını azaltabilir ve ağrıyı hafifletebilir.
- Kas Kuvvetlendirme Egzersizleri: Çevreleyen kasları güçlendiren özel egzersizler, bursanın üzerine binen stresi azaltabilir.
- Dinlenme ve Aktivite Değişiklikleri: Belirli aktivitelerden kaçınma veya aktivite düzenlemeleri, bursanın iyileşme sürecini hızlandırabilir.
- Cerrahi Müdahale: Nadir durumlarda, diğer tedavi yöntemleri başarısız olursa cerrahi müdahale gerekebilir. Bu işlem, bursanın kısmen çıkarılmasını veya düzeltilmesini içerebilir.
Trokanterik bursit tedavisi, hastanın semptomlarına ve nedenlerine bağlı olarak değişir. Tedavi planı, genellikle konservatif yöntemlerle başlar ve cerrahiye ihtiyaç duyulduğunda düşünülür.