Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi

Diz kapağı, diz eklemi önünde bulunan ve uyluk kemiği ile bilek kemiği arasında bulunan üçgen şeklinde bir kemik olan patellanın (diz kapağı) hareketiyle diz eklemi çalışmasını düzenler. Diz kapağı kayması (patella kayması), bu kemik parçasının normal pozisyonundan kayması veya çıkması durumunda meydana gelir. İşte diz kapağı kaymasına yol açan nedenler, belirtiler ve tedavi seçenekleri hakkında daha fazla bilgi:

Nedenleri:

1. Anatomik Faktörler: Diz kapağı kayması, kişinin doğuştan gelen anatomik faktörleriyle ilişkilendirilebilir. Örneğin, diz kapağının normal pozisyonunu koruyan kaslar ve bağlar zayıf olabilir.
2. Yaralanmalar: Diz kapağı kayması, diz yaralanmaları sonucu ortaya çıkabilir. Özellikle spor yaralanmaları, diz kapağının yerinden kaymasına neden olabilir.
3. Kas Dengesizliği: Diz etrafındaki kaslar arasındaki dengesizlikler, diz kapağı kaymasını artırabilir. Özellikle iç uyluk kaslarının zayıf olması bu soruna yol açabilir.
4. Aşırı Egzersiz: Aşırı ve tekrarlayan diz hareketleri, diz kapağının yerinden kaymasına yol açabilir. Özellikle koşucular ve jimnastikçiler bu risk altındadır.

Belirtileri:

Diz kapağı kaymasının belirtileri şunlar olabilir:

• Dizde ağrı, özellikle diz bükülürken veya basamak çıkarken.
• Dizde şişlik ve hassasiyet.
• Diz kapağının yerinden kayması sırasında cırtlama veya patlama sesi.
• Dizde istikrarsızlık hissi.

Tanı:

1. Fizik Muayene: Doktor, hastanın diz kapağına ve çevresine dikkatlice muayene eder. Patella kayması sırasında dizde görünen anormallikleri ve ağrıyı değerlendirir.
2. Görüntüleme Testleri: Röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme testleri, diz kapağı kaymasının kesin teşhisini doğrulamak ve kıkırdak hasarını değerlendirmek için kullanılır.
3. Dinamik Testler: Doktor, hastanın dizin hareketliliğini ve stabilitesini değerlendirmek için çeşitli dinamik testler uygulayabilir. Örneğin, Lachman testi veya Apprehension testi gibi testler kullanılabilir.

Tedavi:

Diz kapağı kaymasının tedavi seçenekleri şunlar olabilir:

1. Konservatif Tedavi: Eğer patella kayması hafifse, konservatif yöntemlerle tedavi edilebilir. Bu yaklaşım, istirahat, fizik tedavi, anti-inflamatuar ilaçlar ve dizliğin kullanımını içerebilir.
2. Diz Kapağı Stabilizasyon Cerrahisi: Daha ciddi patella kaymalarında cerrahi müdahale gerekebilir. Bu cerrahi işlemde, diz kapağı yerine sabitlenir ve bağlar onarılır veya yeniden oluşturulur.
3. Fizik Tedavi: Fizik terapistleri, kas dengesizliğini düzeltmek ve dizin stabilitesini artırmak için özel egzersiz programları geliştirir.
4. Rehabilitasyon: Ameliyat sonrası dönemde rehabilitasyon, hastanın güçlenmesini ve dizin hareket aralığını geri kazanmasını sağlar. Bu süreç, iyileşme sürecini hızlandırır.
5. İlaçlar: Doktor, ağrı ve iltihap kontrolü için reçete veya reçetesiz ilaçlar önerebilir.

Tedavi planı, hastanın patella kaymasının ciddiyetine, yaşına ve yaşam tarzına bağlı olarak özelleştirilir. Cerrahi sonrası dönemde rehabilitasyonun önemi, hastanın daha sağlam bir diz kapağına sahip olmasını sağlar.