Skolyoz
Skalyoz :
Skolyoz, spinal deformiteler içerisinde en sık karşılaşılan ve ilerleyen evrelerde son derece ciddi duruş bozukluklarına neden olan üç boyutlu bir omurga deformitesidir. Bu deformite omurganın yapısal bozukluğundan kaynaklı olarak ortaya çıkabileceği gibi omurga dışı sebeplere bağlı olarak da gelişebilir.
Skolyozun Nedenleri
Skolyoz, omurganın yan taraftan bakıldığında "S" veya "C" şeklinde eğri yapmasıyla karakterize edilen bir omurga deformitesidir. Bu durumun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörler skolyoz gelişimine katkıda bulunabilir:
- İdipatik Skolyoz: Bu en yaygın türdür ve nedeni belirsizdir. Genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Aile geçmişi, idipatik skolyoz riskini artırabilir.
- Konjenital Skolyoz: Doğuştan gelen omurga anomalileri veya şekil bozuklukları, konjenital skolyoza neden olabilir. Anne karnındaki gelişim sırasında oluşan bu anomaliler, omurganın normal gelişimini etkileyebilir.
- Nöromusküler Skolyoz: Nöromüsküler hastalıklar (örneğin serebral palsi) veya omurilik yaralanmaları sonucu gelişebilir. Kas zayıflığı veya dengesizlik nedeniyle omurga eğriliği meydana gelebilir.
- Dejeneratif Skolyoz: Yaşla birlikte omurgada dejeneratif değişiklikler meydana gelir. Omur kemiklerinin yıpranması veya disklerin incelmesi, dejeneratif skolyoza yol açabilir.
- İdipatik Erken Yaş Başlangıcı (İdyopatik Infantil/Juvenil) Skolyoz: Bu tür, çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkar. İdipatik erken yaş başlangıcı skolyozun nedenleri tam olarak anlaşılmamıştır, ancak genetik ve çevresel faktörlerin etkisi vardır.
Her skolyoz vakası farklıdır ve nedenleri kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenler, hastanın yaşına, genetik yatkınlığına, omurga yapısına ve diğer faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Belirtileri:
Skolyozun belirtileri şunlar olabilir:
- Omurga şeklinde belirgin eğrilik.
- Bel veya sırt ağrısı.
- Bir omuzun diğerinden daha yüksek olması veya bir kalça veya kaburgaların çıkıntısı.
- Asimetrik belirginlikler (örneğin, belirgin bir omurga kabarıklığı).
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Skolyoz, omurganın yan taraftan bakıldığında "S" veya "C" şeklinde eğri yapmasıyla karakterize edilen bir omurga deformitesidir. Skolyozun tanı ve tedavi yöntemleri hastanın yaşına, eğrilik derecesine ve semptomlarının ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. İşte skolyozun tanısı ve tedavisi hakkında daha fazla ayrıntı:
Tanı Yöntemleri:
- Fizik Muayene: Doktor, hastanın sırtını inceleyerek eğrilik derecesini ve belirtileri değerlendirir. Bu muayene sırasında hastanın duruşu ve omurgadaki asimetri gözlemlenir.
- Röntgen Görüntüleme: Röntgen, omurga eğriliklerini ve derecelerini belirlemek için yaygın olarak kullanılır. İki boyutta veya üç boyutta çekilen röntgenler, eğrilik derecesini saptamak için önemlidir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): MRG, omurga ve çevresindeki dokuların daha ayrıntılı görüntülerini sağlar. Özellikle sinir köklerine veya omurilik baskısı gibi daha karmaşık durumları değerlendirmede yardımcı olabilir.
Tedavi Seçenekleri:
Skolyoz tedavisi, hastanın yaşına, eğrilik derecesine ve semptomlarının ciddiyetine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Gözlem: Hafif skolyoz vakalarında, doktorlar hastanın durumunu düzenli olarak izleyebilir. Bu durumlar genellikle tedavi gerektirmez.
- Fizik Tedavi: Fizik tedavi programları, kasları güçlendirmeyi, postürü düzeltmeyi ve omurga esnekliğini artırmayı hedefler. Bu tedavi, eğrilik derecesini kontrol altına alabilir.
- Koruyucu Aygıtlar: Bel bandı veya özel korse, eğrilik derecesini düzeltmeye veya durdurmaya yardımcı olabilir.
- Cerrahi Müdahale: Ciddi skolyoz vakalarında, omurga düzeltilmesi amacıyla cerrahi müdahale gerekebilir. Omurga füzyonu ve omur kaymasını düzeltmeye yönelik cerrahi işlemler bu kategoride yer alır.
Skolyoz tedavisi, multidisipliner bir yaklaşım gerektirebilir ve bir ortopedik cerrah, fizik terapist ve rehabilitasyon uzmanı gibi uzmanların iş birliğini içerebilir. Tedavi erken teşhis ve uygun yönlendirmelerle semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
